Có một tác giả
từng nói “Giáo dục kỹ năng sống không phải là nói cho trẻ biết thế nào là đúng,
thế nào là sai. Giáo dục kỹ năng sống là
phải giúp trẻ nâng cao năng lực tự lựa chọn giữa những giải pháp khác nhau khi
giải quyết vấn đề nào đó trong cuộc sống”. Để làm được điều đó, người dạy cần sử
dụng các phương pháp và kỹ thuật dạy học hiệu quả.
Trẻ có thẻ hòa
nhập nhanh với cuộc sống xung quanh, biết cách phát triển các mối quan hệ với mọi
người, với thiên nhiên từ đó học hỏi và làm giàu thêm vốn kiến thức, kinh nghiệm
cũng như các kỹ năng của bản thân. Như vậy, để hành động trở thành kỹ năng cần
trải qua một quá trình. Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ phải gắn với các việc
làm, tình huống cụ thể để trẻ được quan sát người khác làm, trẻ được tự thực hiện
để trải nghiệm.
Đối với trẻ ở
lứa tuổi mầm non, kỹ năng sống chính là những thao tác hành động, tình cảm các
con sử dụng hàng ngày để xử lý các tình huống phát sinh trong cuộc sống và đáp ứng
nhu cầu bản thân.
Hiểu được vai
trò quan trọng của việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ lứa tuổi mầm non, tôi xin
chia sẻ một số phương pháp giáo dục kỹ năng sống cho trẻ hiệu quả nhất:
1. Giáo dục thông qua hoạt động vui chơi
Ở tuổi mầm
non, vui chơi giúp trẻ có nhiều hứng thú, tạo cơ hội cho trẻ vận động và vận dụng
nhiều kỹ năng khác nhau để giải quyết thử thách của trò chơi. Ví dụ chơi trò
chơi gia đình, bé phải đóng giả các nhân vật, xây dựng các mối quan hệ với các
thành viên khác và giải quyết những vấn đề xảy ra trong một gia đình
2. Thông qua các hoạt động nghệ thuật
Các bộ phim,
bài hát, bài thơ, truyện tranh, tranh vẽ…sẽ là những gợi ý cho trẻ cư xử đúng mực,
có cách giải quyết vấn đề hiệu quả.
3. Thông qua các hoạt động sáng tạo
Với trò chơi
đóng vai, trẻ “nhập vai” và giải quyết tình huống giả định, giúp trẻ tập các kỹ
năng sống một cách nhẹ nhàng, thú vị. Ví dụ: đi siêu thị mà bị lạc thì trẻ sẽ
làm gì?, làm hỏng đồ chơi của bạn trẻ sẽ làm thế nào?
Như vậy việc
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non là việc làm cần thiết và có ý nghĩa thực
tiễn. Trẻ được giáo dục tốt sẽ có cơ hội phát triển tốt cả về thể chất lẫn tinh
thần, biết thích nghi với mọi hoàn cảnh sống và sớm tự lập.
4. Phương pháp giao nhiệm vụ
Đây là phương
pháp thường được dùng trong nhóm các phương pháp giáo dục . Giao nhiệm vụ là đặt
trẻ vào vị trí buộc trẻ nhất định phải thực hiện trách nhiệm cá nhân.
Giao nhiệm vụ sẽ giúp trẻ phát triển tính chủ động, sáng tạo, khả năng ứng đáp
trong mọi tình huống của trẻ vì vậy muốn giao nhiệm vụ có kết quả tốt thì giáo
viên cần hình dung được những việc phải làm gợi ý và yêu cầu trẻ phải hoàn
thành . Khi giao nhiệm vụ cố gắng đảm bảo phù hợp với đặc điểm, lứa tuổi và khả
năng của từng trẻ, không yêu cầu quá ức gây hoang mang lo lắng.
5. Thông qua sinh hoạt hàng ngày
Các hoạt động
sinh hoạt hàng ngày của trẻ đa phần là những hoạt động lặp đi lặp lại vì vậy trẻ
được rèn luyện nhiều và thực hiện các công việc đó một cách dễ dàng vì đã thành
nếp sinh hoạt. Ngoài ra, trong sinh hoạt trẻ cũng gặp phải những vấn đề mới nảy
sinh – đó chính là cơ hội quý để hình thành những kĩ năng sống mới.
Và để cho các
phương pháp được áp dụng một cách hiệu quả nhất, chúng ta cũng cần tuần thủ những
nguyên tắc khi dạy trẻ như:
1. Không nên quá nuông chiều trẻ
Trẻ em thường
sống theo bản năng vì chúng chưa được dạy bảo về cách sống thế nào cho tốt, thế
nào chưa tốt nên phụ huynh thường dễ dãi với trẻ khiến đứa trẻ lớn lên có tính
cách ích kỷ, gia trưởng, hay đòi hỏi… Không can thiệp quá nhiều vào cuộc sống của
con. Bạn nên tạo cho trẻ những không gian riêng để trẻ thực hiện sở thích của
mình, phát huy tính tự phục vụ và tự lập. Nếu bạn can thiệp quá nhiều thì trẻ sẽ
có tâm lý ỷ lại, phụ thuộc và vẫn mãi là những đứa trẻ khi lớn lên.
2. Không nên kỷ luật quá hà khắc
Tuyệt đối
không được sử dụng vũ lực dưới bất kỳ hoàn cảnh nào. Những đứa trẻ bị đánh đập
thường có xu hướng thích gây gổ với những người khác. Trẻ có thể trở thành kẻ bắt
nạt và sử dụng bạo lực để giải quyết vấn đề. Bạn cần kiềm chế, lắng nghe những
điều con muốn và tìm cách giải quyết ổn thỏa.
3. Trẻ em cũng cần được tôn trọng
Bạn nên có
thái độ lịch sự, tôn trọng và chú ý lắng nghe ý kiến của bé. Đây là nền tảng
cho những mối quan hệ của trẻ với người khác sau này.
Như vậy, việc
giáo dục kĩ năng sống cho trẻ ngay từ khi còn nhỏ là việc làm cần thiết và có ý
nghĩa thiết thực. Mỗi trẻ có những yếu tố cá nhân khác nhau và sự ảnh hưởng của
các quan hệ xã hội cũng như hoàn cảnh sống, môi trường trải nghiệm khác nhau
nên nhà giáo dục cần có những hình thức, biện pháp linh hoạt, hợp lý và tận dụng
các điều kiện để tạo ra nhiều cơ hội cho trẻ được tự trải nghiệm.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét